प्राथमिक तहमा स्थायी भई हरिनास गाउँपालिका भित्र कार्यरत २४ जना शिक्षकहरुलाई गरिएको नवप्रवेशी तालिम

हरिनास गाउँपालिका, स्याङ्जा — शिक्षा क्षेत्रको गुणस्तर अभिवृद्धि गर्ने उद्देश्यले हरिनास गाउँपालिकाको शिक्षा शाखाले हालै स्थायी रुपमा नियुक्त भएका २४ जना शिक्षकहरुलाई लक्षित गर्दै नवप्रवेशी शिक्षक तालिम सञ्चालन गरेको छ। प्राथमिक तहमा कार्यरत यी नवनियुक्त शिक्षकहरुलाई कार्यस्थलमा पेसागत दक्षता वृद्धि, शैक्षिक नेतृत्व, कक्षा व्यवस्थापन, बालमैत्री सिकाइ वातावरण, पाठ योजनाको निर्माण लगायतका विषयमा व्यापक तालिम दिइएको हो।

तालिमको उद्देश्य

तालिमको मुख्य उद्देश्य शिक्षकहरुलाई नेपालको राष्ट्रिय पाठ्यक्रम अनुसार अध्यापन पद्धति, बाल अधिकार, समावेशी शिक्षा, ICT को प्रयोग, मूल्य–मान्यता र व्यवहारिक शिक्षण सिकाइ विधिमा दक्ष बनाउनु रहेको थियो। साथै, विद्यालय भित्र बालमैत्री वातावरण सृजना गर्दै विद्यार्थीको सिकाइ उपलब्धि अभिवृद्धि गर्न शिक्षकको भूमिका के कस्तो हुनुपर्छ भन्नेमा पनि विशेष जोड दिइएको थियो।

तालिम अवधिः १० दिन

तालिम १० दिनसम्म सञ्चालन गरिएको थियो, जसमा शैक्षिक सत्रको प्रारम्भमै शिक्षकहरुलाई आवश्यक पर्ने आधारभूत जानकारी प्रदान गर्ने काम गरियो। प्रशिक्षकका रुपमा जिल्ला शिक्षा विकास तथा समन्वय इकाईका विज्ञहरू, स्थानीय प्रशिक्षित शिक्षक प्रशिक्षक (ToT प्राप्त) र अनुभवी प्रधानाध्यापकहरूको समेत सक्रिय सहभागिता रहेको थियो।

प्रशिक्षणका मुख्य विषयवस्तुहरू

तालिममा समावेश गरिएका केही प्रमुख विषयवस्तुहरू निम्नानुसार रहेका छन्:

1. पाठ योजना निर्माण र कक्षा व्यवस्थापन
2. बाल अधिकार र समावेशी शिक्षा अवधारणा
3. ICT को प्रयोग गरी शिक्षण विधि
4. शिक्षकको आचारसंहिता र नैतिकता
5. समय व्यवस्थापन र अभिलेख राख्ने तरिका
6. शिक्षा क्षेत्रमा हुने विभिन्न मूल्याङ्कन विधि

प्रत्येक विषयमा कार्यपत्र (workshop), समूहगत छलफल, अभ्यास कार्य र प्रतिवेदन लेखन जस्ता क्रियाशील विधिमार्फत तालिम सञ्चालन गरिएको थियो। सहभागी शिक्षकहरुले तालिमलाई निकै उपयोगी र व्यवहारिक रहेको बताउँदै नियमित यस्ता कार्यक्रम जारी राख्न सुझाव दिएका छन्।

सहभागी शिक्षकको अनुभव

तालिममा सहभागी शिक्षकमध्ये एक जनाले भने, “हामीलाई विद्यालयमा पढाउने जिम्मेवारी त थियो, तर व्यवहारमा कसरी पढाउने, विद्यार्थीलाई केन्द्रमा राखेर सिकाइ कसरी प्रभावकारी बनाउने भन्ने कुरामा पहिले स्पष्टता थिएन। यो तालिमपछि हामी धेरै कुरामा सजग भएका छौँ।”

शिक्षा शाखाको प्रतिक्रिया

शिक्षा शाखाका प्रमुख अधिकृतले बताएअनुसार, “हामीले स्थानीय तहको शिक्षा प्रणालीलाई थप व्यवस्थित र प्रभावकारी बनाउने लक्ष्य लिएका छौँ। त्यसै अनुरुप नवप्रवेशी शिक्षकहरुलाई शुरुमै तालिम दिएर उनीहरूलाई शैक्षिक वातावरणमा तयार पार्ने प्रयास गरिएको हो। आगामी दिनमा पनि निरन्तर अनुगमन, पुनर्तालिम तथा मूल्याङ्कनको व्यवस्था गर्दै जाने योजना रहेको छ।”

निष्कर्ष

यो तालिमले शिक्षण पेसामा नयाँ प्रवेश गरेका शिक्षकहरुलाई निश्चित रुपमा मार्गदर्शन र आत्मविश्वास प्रदान गरेको छ। विशेषगरी गाउँपालिकामा रहेका विद्यालयमा गुणस्तरीय शिक्षाको आवश्यकता झन् बढी महसुस भइरहेको अवस्थामा यस्ता तालिमहरूले स्थानीय स्तरमा सकारात्मक परिवर्तन ल्याउने विश्वास लिइएको छ।

यस प्रकारका तालिमहरूको निरन्तरता, पछिल्लो प्रविधि तथा पद्धतिमा आधारित पुनर्तालिम, र विद्यालयस्तरमा नियमित सहजीकरण कार्यक्रमद्वारा मात्रै हाम्रो शिक्षा प्रणालीमा अपेक्षित गुणस्तरको सुधार ल्याउन सकिनेछ।

---

श्रोतः
शिक्षा शाखा, हरिनास गाउँपालिका
(मिति: २०८२ साल वैशाख)